WIELKA PODRÓŻ BOLKA I LOLKA
Biblioteczka młodego kinomana. Przeczytaj zanim obejrzysz!
KSIĄŻKI Z BOLKIEM I LOLKIEM W ROLACH GŁÓWNYCH
Autor Wojciech Bonowicz
Tytuł Nowe przygody Bolka i Lolka
Rok wydania 2011
Nazwa wydawnictwa Znak
Autor Leszek Talko
Tytuł Nowe przygody Bolka i Lolka. Domowi odkrywcy
Rok wydania 2016
Nazwa wydawnictwa Znak
Autor Małgorzata Dziczkowska
Tytuł Bolek i Lolek w poszukiwaniu polskich skarbów
Rok wydania 2022
Nazwa wydawnictwa Znak
Autor Zuzanna Kiełbasińska
Tytuł Bolek i Lolek zwiedzają Polskę
Rok wydania 2022
Nazwa wydawnictwa Znak
Autor Marcin Wicha
Tytuł Bolek i Lolek. Genialni detektywi
Rok wydania 2014
Nazwa wydawnictwa Znak
Autor Iwona Czarkowska
Tytuł Bolek i Lolek- przygody z duchami
Rok wydania 2008
Nazwa wydawnictwa Dragon
Autor Iwona Czarkowska
Tytuł Bolek i Lolek na Safari
Rok wydania 2008
Nazwa wydawnictwa Dragon
Autor Marta Berowska
Tytuł Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie
Rok wydania 2007
Nazwa wydawnictwa Twoje Media
Autor Andrzej Niedźwiedź
Tytuł Bolek i Lolek na olimpiadzie
Rok wydania 2000
Nazwa wydawnictwa Podsiedlik- Roniowski i Spółka
Autor Ludwik Cichy
Tytuł Bolek i Lolek- wspaniałe wakacje
Rok wydania 2000
Nazwa wydawnictwa Podsiedlik- Roniowski i Spółka
Ocalić od zapomnienia - KLASYKA
WIELKA PODRÓŻ BOLKA I LOLKA
PIERWSZY POLSKI PEŁNOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY
Polska 1977, 101 min
Reżyseria Władysław Nehrebecki, Stanisław Dülz
Scenariusz Leszek Mech, Władysław Nehrebecki
Zdjęcia Mieczysław Poznański
Muzyka Waldemar Kazanecki
Montaż Alojzy Mol
Studio Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej
Angielski milioner Phileas Fogg wolą wyrażoną w testamencie, ustanawia nagrodę w wysokości 20 000 funtów w złocie dla tego, kto pierwszy odbędzie podróż dookoła świata, w czasie nie dłuższym niż 80 dni. W przypadku, gdyby sztuka ta nie udała się nikomu, wymienioną sumę odziedziczyć ma prawowity spadkobierca. Wyprawy kilku śmiałków szybko kończą się niepowodzeniem. Wówczas do wyścigu przystępują znani globtroterzy Bolek i Lolek. Rozkaz zatrzymania ich za wszelką cenę, otrzymuje wierny sługa spadkobiercy- Jeremiasz. Nie udaje mu się jednak, ani zamach na życie chłopców w hotelu, ani próba porwania.
Mali wędrowcy wyruszają w obfitującą w przygody podróż, a Jeremiaszowi nie pozostaje nic innego, jak udać się ich tropem. Mimo jego knowań inteligencja, spryt i zaradność pozwalają Bolkowi i Lolkowi pokonać wszystkie przeszkody. Do brzegów Afryki przybiją w beczce, która po katastrofie statku zastąpiła im łódź ratunkową. Uwięzieni przez jednego z rozbójników z regionalnego zespołu pieśni i tańca Alibaby, uciekają na latającym dywanie. Kilkakrotnie też ratują z opresji Jeremiasza. Nie przeszkadza mu to wydać chłopców na pastwę murzyńskiego plemienia, które szczęśliwie wysyła ich „gdzie pieprz rośnie”, czyli do Indii.
Podróż do Indii odbywają na grzbiecie słonia, znów w towarzystwie Jeremiasza, podającego się teraz za angielskiego badacza. Zaatakowani przez tygrysa trafiają do tybetańskiej świątyni. Tu zostają pojmani przez mnichów i wszyscy trzej mają być zamknięci na zawsze w klasztorze. Udaje im się jednak zbiec na rytualnym smoku- latawcu do Japonii, gdzie trafiają w sam środek realizacji filmu z serii o potworach. Po omyłkowym zaatakowaniu ich przez mechanicznego ptaka Rodana, gubi się gdzieś Jeremiasz. Bolek i Lolek wyruszają za zaginionym na grzbiecie wypożyczonego od filmowców dinozaura. Gdy poszukiwania nie przynoszą rezultatu, otrzymują od reżysera uniwersalny pojazd, którym spuszczają się w głębiny oceanu, gdzie spotykają się m.in. oko w oko z wężem morskim.
Z cudownie uratowanym Jeremiaszem docierają do Polinezji, i stąd przerzucają się samolotem do Ameryki. Mimo, iż stara się ich tu zatrzymać groźny bandyta Pif-Paf, osiągają dzięki pomocy Apaczów Nowy Jork i wsiadają na statek płynący do Londynu.
Cel zostaje osiągnięty. Jednakże okazuje się, że złożona u notariusza koperta, nie zawiera obiecanej nagrody. Zamiast niej Bolek i Lolek otrzymują nabytą przez starego lorda Fogga bezludną wyspę. Nie mąci to jednak szczęścia bohaterów, którzy postanawiają stworzyć na wyspie, radosną krainę zabaw dla dzieci z całego świata. Ich radość podziela Jeremiasz, który już wcześniej zdecydował się pozostać z chłopcami.
INTERNET O FILMACH (SERIALACH) Z UDZIAŁEM BOLKA I LOLKA
AUTOR PUBLIKACJI Piotr Sitarski
TYTUŁ PUBLIKACJI Niebaśnie. Bolek, Lolek i modernizm techniczny
ŹRÓDŁO czasopisma.ispan.pl
AUTOR PUBLIKACJI Paweł Sitkiewicz
TYTUŁ PUBLIKACJI Tylko dla dzieci. Krótka historia filmów o Bolku i Lolku
ŹRÓDŁO czasopisma.bg.ug.edu.pl
AUTOR PUBLIKACJI Redakcja
TYTUŁ PUBLIKACJI Bolek i Lolek- dwaj bohaterowie jednego z najpopularniejszych seriali animowanych dla dzieci
ŹRÓDŁO clarin-pl.eu
AUTOR PUBLIKACJI PP
TYTUŁ PUBLIKACJI Bolek i Lolek- sława dwóch urwisów z Bielska-Białej- Historia
ŹRÓDŁO polskieradio.pl
TU NARODZILI SIĘ BOLEK I LOLEK!
Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej
(1947-2024)
Bielskie Studio narodziło się w Katowicach, a za jego ojca uchodzi Zdzisław Lachur- plastyk i entuzjasta animacji. W katowickiej Trybunie Robotniczej ukazał się anons o poszukiwaniu utalentowanych rysowników, do zaangażowania ich w przyszłej produkcji filmów animowanych. Odbył się konkurs, i tak oto Zdzisław Lachur znalazł współpracowników i współzałożycieli Eksperymentalnego Studia Filmów Rysunkowych. Do grona założycieli obok Zdzisława Lachura należeli: jego brat Maciej, Alfred Ledwig, Leszek Lorek, Władysław Nehrebecki, Mieczysław Poznański (fotograf, potem jeden z głównych operatorów Studia), Aleksander Rohoziński, Rufin Struzik (do dziś uważany za najlepszego animatora w historii Studia) i Wacław Wajser.
Współpraca z Trybuną Robotniczą okazała się epizodem w historii Studia. Grupa twórców przeniosła się do Wisły, która w założeniu miała być przystankiem na drodze do Wrocławia. Ostatecznie do Wrocławia nigdy nie docierają, osiedlając się na stałe w Bielsku-Białej, trzykrotnie w ciągu jednego roku zmieniając siedzibę: najpierw była ulica Mickiewicza 27, następnie Zdrojowa 11a, by w końcu zakotwiczyć w budynku przy ulicy Cieszyńskiej 24.
Za oficjalną datę rozpoczęcia działalności Studia, przyjmuje się dzień 1 września 1947 roku. W początkach funkcjonowania Studio podlegało łódzkiej Wytwórni Filmów Fabularnych. Pierwszym filmem znanym wyłącznie z relacji był obraz z 1948 roku Czy to był sen w reżyserii Zdzisława Lachura. Kopii tego filmu do dnia dzisiejszego nie odnaleziono. Dwa kolejne filmy: Traktor A1 w reżyserii Władysława Nehrebeckiego oraz Ich ścieżka w reżyserii Zdzisława Lachura nigdy nie weszły na ekrany kin, jednak ich kopie znajdują się w archiwum Studia. Największym problemem Studia w początkach działalności był przestarzały sprzęt. Wystarczy wspomnieć, że w 1956 roku Studio nie dysponowało nawet własnym magnetofonem, a wiele urządzeń takich jak stoły do zdjęć czy stoły montażowe, zostało stworzonych rękami pracowników Studia.
Okres funkcjonowania Studia przed 1956 rokiem to czas socrealizmu, w którym dominowała dosyć schematyczna tematyka. Przykładem tego okresu jest film Opowiedział dzięcioł sowie z 1951 roku w reżyserii Władysława Nehrebeckiego, zrealizowany na podstawie wiersza Jana Brzechwy, w którym zaprezentowano propagandowy obraz kolektywu, przepędzającego z lasu wyzyskiwaczy i zakładającego własną spółdzielnię. W duchu epoki utrzymany jest również pierwszy dopuszczony na ekrany film Studia Wilk i niedźwiadki w reżyserii Wacława Wajsera, ilustrujący tezę że siła tkwi w jedności. Kolejne produkcje: Wagary z 1952 roku w reżyserii Zdzisława Lachura, Historia o czyżykach z 1952 roku w reżyserii Wacława Wajsera oraz O Heniu leniu z 1954 roku w reżyserii Zdzisława Lachura i Wacława Wajsera propagowały etos pracy, ostro krytykując lenistwo.
W 1953 roku Lechosław Marszałek zrealizował film Koziołeczek, którego treść oparta została na motywach bajek ludowych. Film został nagrodzony na festiwalu filmowym w Karlovych Varach oraz otrzymał wyróżnienie na festiwalu w Wenecji.
Tematyka filmów realizowanych w tym okresie nie była przypadkowa. Nad schematami wkradającymi się w scenariusze filmów, wpływ miała działająca w latach 1952-1967 Komisja Ocen Scenariuszy. Była to swoista działalność cenzorska. Członkowie KOS dokonywali ogólnej oceny projektu: koncepcji, dramaturgii, strony dydaktyczno-ideowej oraz fabuły scenariusza. Z biegiem lat oceny KOS były coraz mniej rygorystyczne. Zapowiedzią końca omawianej epoki, była realizacja przez Zbigniewa Lengrena czterech filmów, ze znaną z rysunków w Przekroju (pismo satyryczne) postacią roztargnionego profesora Filutka.
1 stycznia 1956 roku doszło do pełnego usamodzielnienia się Studia, które przyjęło nazwę Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. W tym czasie w SFR realizowanych jest wiele filmów, będących ekranizacjami tekstów dla dzieci autorstwa Marii Konopnickiej, Juliana Tuwima czy Kornela Makuszyńskiego. Ze Studiem rozpoczynają współpracę twórcy tej miary co Józef Szajna, Krzysztof Penderecki czy Waldemar Kazanecki, którego muzyka przez 30 lat towarzyszyć będzie filmom realizowanym przez SFR.
Wraz z dynamicznym rozwojem telewizji, rozpoczyna się trwający kilkadziesiąt lat okres prosperity Studia. W 1963 roku powstaje pierwsza seria przygód Bolka i Lolka w reżyserii Władysława Nehrebeckiego. W tym samym roku SFR rozpoczyna realizację serii Przygody Błękitnego Rycerzyka, na bazie której dwadzieścia lat później powstał film pełnometrażowy. W 1967 roku za sprawą Lechosława Marszałka pierwszy raz na ekranie pojawił się Reksio. Dwa lata później Studio rozpoczyna realizację bardzo popularnej serii Porwanie Baltazara Gąbki.
W latach siedemdziesiątych w dalszym ciągu realizowane są serie z Bolkiem i Lolkiem oraz Reksiem. W 1971 roku powstaje seria Miś Kudłatek. W 1975 roku na podstawie pomysłu Kazimierza Fabera i Bronisława Zemana, rozpoczyna się realizacja serialu animowanego Kangurek Hip Hop. W tym samym roku swoje premiery mają również seriale Pampalini łowca zwierząt i Przygody Myszki. W latach siedemdziesiątych Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej posiadało już bardzo stabilny zespół twórców oraz dużą renomę. Scenariusze do Bolka i Lolka piszą Leszek Mech i Władysław Nehrebecki, do filmów z Reksiem Lechosław Marszałek, natomiast do przygód Kangurka Hip Hopa i Pampaliniego Bronisław Zeman.
W 1977 roku odbyła się premiera pierwszego polskiego pełnometrażowego filmu animowanego Wielka podróż Bolka i Lolka, w reżyserii Władysława Nehrebeckiego i Stanisława Dülza.
Lata osiemdziesiąte pomimo pogłębiającego się w kraju kryzysu, są dla Studia bardzo owocne. Co prawda dobiega końca produkcja serii Wyprawa profesora Gąbki, będąca kontynuacją Porwania Baltazara Gąbki. Nadal natomiast powstają serie z Reksiem oraz Bolkiem i Lolkiem. Na horyzoncie pojawiają się nowe serie i nowi bohaterowie: Podróże kapitana Klipera, Lis Leon, oraz Marceli Szpak dziwi się światu. W latach osiemdziesiątych dużym sukcesem Studia, okazały się pełnometrażowe filmy animowane, wspomniane wcześniej Przygody Błękitnego Rycerzyka w reżyserii Lechosława Marszałka, Porwanie w Tiutiurlistanie w reżyserii Zdzisława Kudły i Franciszka Pytera, a także Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie w reżyserii Stanisława Dülza.
W 1985 roku Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej nawiązało współpracę z amerykańską wytwórnią filmową Hanna-Barbera, czego efektem było wykonanie animacji i dekoracji użytkowych do siedmiu odcinków serii Dzieci jaskiniowców. Niestety owa współpraca zamiast długofalowych korzyści, przyczyniła się do osłabienia Studia. Najlepsi animatorzy odeszli do nowo założonej spółki Hanna-Barbera Poland, a na ich miejsce zatrudniano animatorów z Korei Północnej.
Jeszcze w końcu lat osiemdziesiątych- w koprodukcji z Kratkym Filmem w Pradze- w SFR zrealizowano 10 częściowy serial animowany Cywilizacja, przybliżający dzieciom zdobycze i osiągnięcia cywilizacji bądź historię jakiegoś wynalazku.
Na początku lat dziewięćdziesiątych sytuacja polityczna i ekonomiczna w Polsce uległa zmianie, co negatywnie odbiło się na kondycji finansowej Studia. Pomimo piętrzących się problemów w SFR realizowanych jest kilka nowych serii: Podróże do bajek, Bajki Pana Bałagana, Karrypel kontra Groszki, Między nami bocianami, Lis Leon (seria 2) oraz Sceny z życia smoków (w SFR powstały 4 odcinki serii).
Początek dwudziestego pierwszego wieku to czas ciągłych zawirowań. W 2009 roku odbyła się premiera pełnometrażowego filmu animowanego Gwiazda Kopernika w reżyserii Zdzisława Kudły i Andrzeja Orzechowskiego. Obraz ten jest ostatnim, dotychczas zrealizowanym w SFR pełnometrażowym filmem animowanym. Jedynym serialem dla dziecięcej widowni zrealizowanym w tym burzliwym dla Studia okresie, był trzynastoodcinkowy serial animowany Kuba i Śruba.
1 kwietnia 2011 roku Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej (w wyniku komercjalizacji państwowej instytucji filmowej), zostało przekwalifikowane w Studio Filmów Rysunkowych Sp. z o.o. Cztery lata później, a dokładnie 23 października 2015 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zdecydował o ponownym przekształceniu Studia w państwową instytucję kultury.
Obecnie w Studiu Filmów Rysunkowych trwają pracę nad serialem Bystre oczka, adresowanym do dzieci z deficytem wzroku. SFR przygotowuje również pełnometrażowy film animowany Husarz. Zwieńczeniem tej historii, rozgrywającej się XVII wieku będzie bitwa pod Kłuszynem, która otworzyła Rzeczypospolitej drogę do Moskwy.
W maju 2024 roku nastąpiło otwarcie Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji, co rozpoczyna nową erę w dziejach Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej.
Projekt PAN AMBROŻY ZAPRASZA NA SEANS
Źródła
Mieczysław Woźny, Katalog filmów. Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej, Studio Filmów Rysunkowych, Bielsko-Biała, 2005.
MATERIAŁY PRASOWE SFR
Plakat SFR
Autor opracowania, pomysłodawca i koordynator projektu: Mateusz Pietrzyk.